Hanzeland

Een bezoek aan Hamburg is een wandeling door de bouwgeschiedenis van de laatste anderhalve eeuw. Hier heeft weinig architectuur die ouder is de stormen overleefd; brand, epidemieën, economische revoluties, oorlog… Maar haar bevolking krabbelde altijd opnieuw overeind, paste de stad aan naar de nieuwe realiteit. Brak af, bouwde opnieuw, verlegde straten of desnoods hele wijken, ruimde puin om te kunnen dromen van een betere stad.
Haar opeenvolgende stadsbouwmeesters kregen kansen om echt iets te veranderen: de befaamde Speicherstadt als nieuwe motor bij de aansluiting van de stad met het nieuwe Duitse Rijk; de Kontor-wijk met het beroemde Chilehaus, na de catastrofes van cholera, wereldoorlog en super-inflatie; de gedwongen verhuis van hele wijken naar modelwijken met veel groen; de verloren strijd van door Bauhaus geïnspireerde architectuur tegen het nazisme; de heropbouw met kwalitatieve hoogbouw na de verwoestende bombardementen; het ombouwen van in onbruik geraakte pakhuizen tot nieuwe bruisende wijken mét de Elbphilharmonie; de strijd tegen het stijgend water met dijken van Zaha Hadid…

Daarnaast is er de confrontatie met de materialiteit van de baksteen. Eén formaat, één kleur, maar uitgevoerd in steeds wisselde verbanden en variaties, met onuitputtelijke en verrassende mogelijkheden, ontworpen in een wisselend spel van expressieve volumes. Anderhalve eeuw bouwgeschiedenis gebouwd met deze simpele uniforme bouwstenen. De baksteen is helemaal niet vreemd aan de Hanzesteden. Integendeel, de lange keten van handelsconnecties vervoerde naast koopwaar ook de kennis van dit bouwmateriaal naar hun steden, die allen hetzelfde probleem hadden, geen natuursteen maar een overvloed van klei en turf. De ketting loopt van Lübeck tot Brugge en van Lübeck tot de Baltische staten. Wij volgen deze route.

Archipel