Achter de gevels

Gent is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een laboratorium voor stedelijke vernieuwing en hedendaagse architectuur. De historische stad vormt het decor voor een reeks spraakmakende projecten waarin herbestemming, onderzoek en ontwerpintelligentie samenkomen. Tijdens deze daguitstap bezoeken we enkele sleutelwerken die illustreren hoe Vlaamse architecten omgaan met context, schaal en identiteit in een gelaagde stedelijke omgeving.

We starten bij de Leopoldskazerne, een omvangrijke herontwikkeling van een gesloten militair complex tot een open stadsfragment. Jan Mannaerts van 360 Architecten geeft een toelichting over het zorgvuldige samenspel van renovatie en nieuwbouw, en hoe de robuuste structuur van de bestaande gebouwen ruimte biedt aan hedendaagse woon- en werkvormen. Het project is exemplarisch voor de verfijnde omgang met erfgoed die de Vlaamse praktijk typeert.

Vervolgens bezoeken we de bibliotheek van de faculteit Architectuur van de UGent, een interventie in een beschermd gebouw, ontworpen door OFFICE KGDVS. Dirk De Meyer, hoogleraar architectuur en initiatiefnemer van het project, licht het ontwerp toe: een ingreep die in al zijn eenvoud een radicale helderheid toont, met een strak raster, precieze proporties en een consequente materialiteit die architectuur reduceert tot haar essentie — structuur, licht en ruimte.

We lunchen samen in Café Viernulvier, ideaal gelegen tussen twee projectbezoeken in en eveneens een belangrijk cultureel pand uit 1913: een feestlokaal voor de socialisten in eclectische stijl met Art Nouveau-invloeden.

In de namiddag bezoeken we de universiteitsbibliotheek ‘de Boekentoren’ van Robbrecht en Daem architecten, een zorgvuldige restauratie en renovatie van het modernistische icoon van Henry Van de Velde. Paul Robbrecht geeft toelichting over de ingreep, waarin technische innovatie en groot respect voor de oorspronkelijke vormentaal zijn gecombineerd, en het gebouw opnieuw is hersteld in zijn rol als baken van kennis en cultuur.

We sluiten de dag af met De Krook, de stadsbibliotheek van Gent, ontworpen door Coussée Goris Huyghe in samenwerking met RCR Arquitectes. Ralf Coussée licht het sculpturale gebouw toe, dat zich langs de Schelde ontvouwt en een nieuwe visie op de publieke ruimte verbeeldt: open, transparant en uitnodigend.

De wandeling eindigt bij Boldhouse Gent, waar we de dag ontspannen afsluiten met een drankje: een gelegenheid om na te praten en om ervaringen te delen.

Deze daguitstap biedt een compacte, maar diepgaande inkijk in de hedendaagse architectuurcultuur van Gent — een stad waar de dialoog tussen verleden en toekomst met opmerkelijke precisie wordt gevoerd. Door de kleinschalige, begeleide aanpak van planopli ontstaat een intensieve ervaring die zowel inzicht, inspiratie als reflectie biedt voor architecten en ontwerpers.